Als je naar Italië verhuist — tijdelijk of permanent — wil je weten hoe het zit met de zorg. Kan je gewoon naar een huisarts? Wat betaal je? En moet je een aparte verzekering afsluiten?
Het goede nieuws: het Italiaanse zorgsysteem is voor iedereen toegankelijk, ook voor expats. Maar het werkt anders dan in Nederland. Hier lees je precies hoe het zit, wat je moet regelen en wat je kunt verwachten.
1. Hoe is de zorg geregeld in Italië?
Italië heeft een publiek zorgsysteem: de Servizio Sanitario Nazionale (SSN). Dit systeem wordt gefinancierd via belastingen en sociale premies, en biedt basiszorg voor alle inwoners — inclusief expats die officieel in Italië wonen.
Wat valt onder de SSN:
Huisarts
Specialisten
Spoedeisende hulp
Ziekenhuisopname
Vaccinaties
Kraamzorg
Voor sommige zaken betaal je een kleine eigen bijdrage (ticket), maar de meeste basiszorg is gratis of zeer goedkoop.
2. Wanneer heb je recht op publieke zorg?
Je hebt recht op zorg via de SSN als je:
Geregistreerd bent als inwoner van Italië (residenza)
Een codice fiscale (fiscaal nummer) hebt
Een verblijfstitel of werkcontract hebt
Of als gepensioneerde: je kunt aantonen dat je legaal in Italië verblijft met voldoende inkomen
Werk je in loondienst? Dan worden de bijdragen automatisch via je loon afgedragen. Ben je zelfstandige? Dan betaal je zelf via de INPS (Italiaanse sociale dienst).
3. Hoe registreer je je?
Als je recht hebt op publieke zorg, moet je je inschrijven bij de lokale gezondheidsdienst (ASL – Azienda Sanitaria Locale). Daar kies je een huisarts (medico di base).
Wat je nodig hebt:
Identiteitsbewijs
Codice fiscale
Bewijs van inschrijving in de gemeente
Werkcontract of pensioenbewijs
Je kiest dan je eigen huisarts uit een lijst. Die blijft jouw vaste aanspreekpunt voor alle medische zaken.
4. Hoe werkt de huisarts?
De huisarts in Italië is het beginpunt van je zorgtraject. Je moet eerst langs de huisarts voor een verwijzing naar een specialist. Je kunt niet zomaar zelf een afspraak maken bij een cardioloog of dermatoloog — tenzij je bereid bent om privé te betalen.
Goed om te weten:
De huisarts werkt op afspraak, maar vaak telefonisch of zelfs via WhatsApp
Medicatie gaat via een elektronisch recept (ricetta elettronica)
De huisarts is gratis (je betaalt dus geen consultkosten)
5. Wat is het verschil tussen publieke en privézorg?
Je kunt in Italië kiezen tussen publieke en privézorg. Publiek is vaak gratis of goedkoop, maar:
Wachttijden kunnen lang zijn
Sommige apparatuur of voorzieningen zijn verouderd
Niet elke regio is even goed georganiseerd
Privézorg is sneller en vaak luxer — maar je betaalt wél zelf, tenzij je een aanvullende verzekering hebt.
Voorbeelden:
Specialist via SSN = wachttijd van 2 maanden
Specialist privé = morgen een afspraak, maar €80 tot €150 kwijt
6. Moet je een zorgverzekering afsluiten?
Als je in Italië woont en recht hebt op de SSN, heb je geen aparte zorgverzekering nodig zoals in Nederland. Je bent dan al verzekerd via de staat. Wel kun je ervoor kiezen om een aanvullende privéverzekering af te sluiten voor snellere zorg, tandarts of buitenlanddekking.
Woon je er tijdelijk of werk je nog in Nederland? Dan heb je vaak een S1-formulier nodig (voorheen E106), waarmee je toegang krijgt tot de Italiaanse zorg zonder dubbele verzekering.
7. Wat met medicijnen?
Medicijnen worden in Italië meestal deels vergoed via de SSN. Je betaalt een eigen bijdrage afhankelijk van het medicijn en je inkomen. Simpele dingen (paracetamol, neusspray) koop je gewoon zelf bij de apotheek zonder recept.
Let op:
– Huisartsen schrijven snel en makkelijk voor
– Veel medicijnen zijn goedkoper dan in Nederland
– Sommige merken hebben een andere naam, dus neem je verpakking mee
8. Spoedeisende hulp en EHBO
Spoedeisende hulp (pronto soccorso) is gratis bij echte noodsituaties. Ga je voor iets dat geen spoed is? Dan kun je wel een bijdrage moeten betalen.
Let op: triage bepaalt hoe snel je wordt geholpen. Bij lage urgentie kan het uren duren.
Tot slot
Het Italiaanse zorgsysteem is goed geregeld, vooral als je officieel woont en werkt in het land. De publieke zorg is toegankelijk, betaalbaar en meestal betrouwbaar — al zijn er regionale verschillen. Met een beetje voorbereiding en de juiste registratie heb je gewoon recht op prima zorg, zonder torenhoge kosten.
