Koffie in Italië is geen drankje, het is een manier van leven. Een dagelijkse gewoonte die heilig is, ongeacht waar je bent of hoe laat het is. Maar als je voor het eerst in een Italiaanse bar staat en de kaart ziet vol onbekende termen als ristretto, lungo en corretto, weet je misschien even niet meer wat je moet bestellen.
Geen zorgen, ik help je door het oerwoud van Italiaanse koffiesoorten heen. Zodat je de volgende keer met zelfvertrouwen naar de bar loopt, je bestelling vlotjes plaatst én precies weet wat je krijgt.
Espresso – de basis van alles
Als je in Italië gewoon “un caffè” bestelt, krijg je een espresso. Geen dubbele bak, geen melk, geen gekke smaken. Gewoon 25-30 ml pure koffie, kort en krachtig.
Italianen drinken hun espresso meestal staand aan de bar, snel, zonder suiker of soms met één klontje erin. En dat meerdere keren per dag. ‘s Morgens, na de lunch, na het diner. Altijd goed.
Bestellen als: “Un caffè, per favore.”
Ristretto – korter, sterker, scherper
Voor wie echt pit zoekt: ristretto is een espresso met de helft van het water, maar evenveel koffie. Resultaat: minder volume, maar veel geconcentreerder en intenser van smaak.
Niet voor watjes. Maar als je van krachtige koffie houdt, absoluut de moeite waard.
Bestellen als: “Un ristretto.”
Lungo – een espresso met meer water
Het tegenovergestelde van ristretto. De lungo is een espresso waarbij iets meer water door de koffie loopt. Hierdoor krijg je een mildere, langere kop koffie, maar wel met minder intensiteit.
Let op: dit is dus geen Americano. Een lungo wordt gemaakt met dezelfde hoeveelheid koffie, maar gewoon wat langer door laten lopen. Ideaal voor mensen die espresso nét iets te heftig vinden.
Bestellen als: “Un caffè lungo.”
Macchiato – een espresso met een wolkje melk
Macchiato betekent letterlijk ‘gevlekt’. Je krijgt een espresso met een toefje melkschuim bovenop. Perfect voor wie espresso iets te zwart vindt, maar cappuccino te veel melk.
Je kunt ook een macchiato freddo bestellen: dan krijg je een espresso met een scheutje koude melk.
Bestellen als: “Un caffè macchiato.”
Cappuccino – alleen voor ’s ochtends
Cappuccino bestaat uit espresso, warme melk en schuim. Perfect in balans, maar volgens Italiaanse etiquette alleen bedoeld voor de ochtend. Na 11 uur krijg je scheve blikken als je het bestelt, vooral na een maaltijd.
Italianen drinken cappuccino meestal als ontbijt, met een zoete brioche of cornetto erbij.
Bestellen als: “Un cappuccino.”
Caffè latte – wat toeristen denken dat cappuccino is
In veel landen is een ‘latte’ een hele grote kop koffie met veel melk. Maar bestel je in Italië “latte”, dan krijg je een glas warme melk. Dus: zeg altijd caffè latte, dan weet de barista wat je bedoelt.
Het is een zachte, romige koffie met veel melk en weinig pit. Italianen drinken dit bijna uitsluitend thuis.
Bestellen als: “Un caffè latte.”
Marocchino – stijlvol en een tikje decadent
Een wat hipper koffietje, vooral populair in Noord-Italië. Marocchino bestaat uit espresso, een beetje cacaopoeder, melk en schuim, vaak geserveerd in een klein glaasje.
Niet supersterk, maar wel elegant en nét even anders. Perfect als koffietussendoortje.
Bestellen als: “Un marocchino.”
Caffè corretto – koffie met een scheutje lef
Corretto betekent letterlijk ‘gecorrigeerd’. En wat corrigeert de Italiaan dan? Juist: de espresso wordt ‘gecorrigeerd’ met een scheut sterke drank, zoals grappa, sambuca of cognac.
Wordt vaak na een zware maaltijd of in de winter gedronken. En geloof me: na één caffè corretto voel je je weer levend.
Bestellen als: “Un caffè corretto con grappa.” of “…con sambuca.”
koud en zomers
In de zomer is het geen straf om even af te wijken van de hete espresso. Caffè freddo is koude, gesuikerde espresso die je kant-en-klaar krijgt uit de koelkast. Of, in wat chiquere bars, versgemaakt met ijsblokjes en een blender.
Een andere variant is shakerato: espresso met suiker, flink shaken met ijs. Fris, sterk en perfect voor hete dagen.
Bestellen als: “Un caffè freddo.” of “Un shakerato.”
Samenvattend: kies slim, drink Italiaans
Als je de kaart leest in een Italiaanse koffiebar, is het handig om te weten dat alles draait om balans. En om snelheid. In Italië is koffie geen uur lang aan je laptop zitten slurpen, maar een ritueel van een paar minuten. Bestellen, drinken, gaan.
Dus: wil je erbij horen en genieten als een local? Dan weet je nu wat je moet zeggen. En misschien nog belangrijker: wat je níet moet doen. (Spoiler: geen cappuccino na 11 uur.)
